Κανόνες καλής συμπεριφοράς του Οσίου Ησαΐου του αναχωρητού

 

 

(Επιμέλεια: Π. Πέτρος Αθανασόπουλος)

      Ο όσιος Ησαΐας ο Αναχωρητής έζησε γύρω στα 370 π.Χ. και ασκήτευσε στα μέρη της Αιγύπτου. Σύγχρονος του Αγίου Μακαρίου, και από τις πρώιμες μορφές του αιγυπτιακού μοναχισμού, ο όσιος Ησαΐας μέσα από την προσωπική του ασκητική και πνευματική εμπειρία μας αποκαλύπτει τις μεθοδείες και τις απάτες των δαιμόνων, για τον τρόπο που προσπαθούν να παραπλανήσουν τον αγωνιζόμενο χριστιανό, μοναχό είτε λαϊκό, και μας δίνει πολύτιμες συμβουλές για το πώς μπορούμε μέσω της προσευχής, της άσκησης, της ταπείνωσης, και της πνευματικής εγρήγορσης να διαφυλάξουμε την διάνοιά μας καθαρή από τις προσβολές των πονηρών λογισμών μέσα από καλούς τρόπους συμπεριφοράς.

      Γράφει λοιπόν τους παρακάτω κανόνες καλής συμπεριφοράς, που θα ήταν ωφέλιμο να τηρούνται απ΄ όλους τους χριστιανούς χωρίς εξαίρεση. Η ευγένεια είναι αγγελική αρετή και το καλό φέρσιμο πρέπει να χαρακτηρίζει πρώτα απ’ όλα τα παιδιά του Ουρανίου Πατρός. Βεβαίως εδώ παραθέτουμε αποσπασματικά κάποια κομμάτια από το λόγο του.

-  Αν πας για δουλειά σε ξένο σπίτι και ο σπιτονοικοκύρης βρεθεί στην ανάγκη να βγει έξω και να σ΄ αφήσει μόνο, μη σηκώσεις τα μάτια σου να περιεργαστείς τα πράγματά του. Δεν επιτρέπεται ν΄ ανοίξεις τίποτε, ούτε ντουλάπι, ούτε δοχείο, ούτε βιβλίο ακόμη. Προτού βγει έξω εκείνος, ζήτησέ του κάποιο εργόχειρο, για ν΄ ασχολείσαι μέχρι να γυρίσει. Ότι σου αναθέσει κάνε το με πολλή προθυμία. Αν συμβεί ν΄ ακούσεις ομιλίες έξω από το δωμάτιο, μη δίνεις προσοχή και μην αφήνεις ξένες συζητήσεις στη μνήμη σου. Προπάντων δε μη τις αναφέρεις σ΄ εκείνον που σε φιλοξενεί, για να μη ζημιωθείτε και οι δύο.

-  Αν είσαι νέος απόφευγε τα πολυτελή ενδύματα….

- Μάθε να κλίνεις πάντοτε προς τα κάτω τη κεφαλή σου με συστολή.

-  Περπατώντας κάνε κάποια πνευματική μελέτη με το νου σου ή προσευχήσου στο Θεό με τη καρδιά σου.

-  Αν τύχει να σε χαιρετήσει στο δρόμο γυναίκα, ανταπόδωσε τον χαιρετισμό νοερά, έχοντας πάντα χαμηλωμένα τα μάτια. Μην αφήσεις το βλέμμα σου να πλανηθεί, ούτε ως το φόρεμα της γυναίκας.

-  Αν περπατάς με ηλικιωμένους μη προπορεύεσαι.

- Μη δεχθείς να σηκώσει ο μεγαλύτερός σου στην ηλικία οποιοδήποτε πράγμα. Σήκωσέ το εσύ. Αν είστε δύο νέοι και μεταφέρετε κάπου ένα αντικείμενο, ας το σηκώνετε εναλλάξ. Όποιος σηκώνει φορτίο ας προπορεύεται.

-  Όπου κι αν βρεθείς απόφευγε τη παρρησία. Ας είσαι πάντοτε στολισμένος με τη συστολή.

- Αν πας σε ξένο τόπο, μη κοιμηθείς σε σπίτι που υπάρχει κίνδυνος ν’ αμαρτήσεις.

- Μη χωρίζεσαι από τους αδελφούς σου, αποφεύγοντας τις ευτελέστερες εγασίες.

- Αν βρεθείς σε ξένο τόπο με αδελφούς, που μόλις έχετε γνωριστεί, δώσε τους τα πρωτεία, έστω και αν είναι κατώτεροί σου στη τάξη.

-   Αν πάτε σε γνωστό σου σπίτι άφησέ τους να προπορεύονται σε όλα, στο νίψιμο, στο φαγητό, παντού. Μη τους δείχνεις πως για χατίρι σου φιλοξενούνται κι αυτοί.

- Αν περπατάς με άλλους αδελφούς κι ανάμεσά τους είναι κάποιος, με τον οποίο συνδέεσαι με πνευματική αγάπη, μη χωριστείτε από τους άλλους, για να συνομιλήσετε οι δυο σας, μήπως βρεθεί κανείς αδελφός ασθενής στη συνείδηση και κινηθεί σε φθόνο.

-   Μη γίνεσαι ποτέ αφορμή ν ΄αμαρτήσει ο αδελφός σου.

                  Τέλος, κλείνουμε με μία συμβουλή του Οσίου Ησαΐου: 

              «Καταφύγιο ασφαλές την ώρα που μας επιτίθεται ο κακός λογισμός είναι ο Θεός. Όταν απευθυνόμαστε σ΄ Αυτόν με προσευχή που βγαίνει από καθαρή καρδιά, λαμβάνουμε θεϊκή ενίσχυση κατά του πειρασμού.

             Εξέταζε ενώπιον του Θεού προσεχτικά τον εαυτό σου, αδελφέ, κάθε μέρα, και βλέπε την καρδιά σου, ποιο πάθος βρίσκεται σε αυτήν. Και πέταξέ το μακριά από την καρδιά σου, για να μην σου γίνει αφορμή καταδίκης».

 

 

Πηγή: «Γεροντικόν», Θεοδώρας Χαμπάκη, Ηγουμένης Ι. Μονής Οσίου Θεοδοσίου, εκδ. «Λυδία»